Негізгі

Егер банк барлық банк операцияларын жүргізуге берілген лицензиядан айырылса, ҚДКБҚ банк салымшыларының алдында міндеттемелер қабылдайды. Лицензияны Қаржы нарығын реттеу және дамыту Агенттігі қайтарып алады. Бұл ақпарат сол күні теледидарда, интернетте және әлеуметтік желілерде пайда болады. Ресми дереккөз – Агенттік пен ҚДКБҚ сайттары.

Бұрын ҚДКБҚ банкті мәжбүрлеп тарату туралы сот шешімінің заңды күшіне ену фактісі бойынша салымшыларға ақша төлеген болатын, ал 2020 жылдың басынан бастап банктің лицензиядан айыру күні есептеу нүктесі  болып саналды. ҚДКБҚ банк лицензиясынан айырылған күннен бастап 35 жұмыс күнінен кешіктірмей төлеуді бастайды.

Капиталдандырылған салымдарда жинақтау жылдам өсуде. Мысалы, ай сайынғы капиталдандырумен салымдар бойынша: банк ағымдағы айда есептелген салым сомасына пайыздарды қосады және келесі айда пайыздар ұлғайтылған сомаға есептелетін болады. Және бұл ай сайын болып отырады. Мысалы, күнделікті, ай сайынғы немесе тоқсан сайынғы капиталдандырумен салымдар да бар.

Салымның капиталдандырумен соңғы кірістілігін жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесі — ЖТСМ көрсетеді. Пайыздарды алмасаңыз, банк осынша кірістілікті салым сомасына есептейді. ЖТСМ іздеу және салыстыру оңай: банктер бұл көрсеткішті әдетте жарнамада және интернеттегі депозиттерді сипаттауда қолданады.

Кейбір салымшылар пайыздары шотқа немесе карточкаға төленетін депозиттерді қалайды. Капиталдандырусыз салым бойынша кірістілікті сыйақының номиналды мөлшерлемесі көрсетеді. Мысалы, егер сіз ай сайын карточкаға пайыздарды аударуы  бар салым іздесеңіз, банк сайтында номиналды мөлшерлемені іздеңіз, салым сомасына көбейтіңіз және 12 айға бөліңіз –сіз әр айдың қорытындысы бойынша осындай сомаға есептей аласыз.

Егер сіз депозитті толықтыруды жоспарласаңыз, болашақ кірістілікті есептеу үшін банк сайтында калькуляторды пайдаланыңыз.

Депозиттерді тек банктер ғана қабылдайды, ал ҚДКБҚ сыйақының ең жоғары мөлшерлемелерін есептейді және жариялайды және оларды банктерге ұсынады. Бұл барлық банктер жинақ, жедел және ұзақ мерзімді салымдар қабылдай алатын барынша мүмкін пайыздық мөлшерлемелер. Мөлшерлемелердің мәндерін ай сайын қайта қарайды және ағымдағы айдың басында сіз ақшаны неғұрлым тиімді сыйақы мөлшерлемесімен екі ай бұрын орналастыруды жоспарлай аласыз.

Егер ҚДКБҚ өткен аймен салыстырғанда ең жоғары мөлшерлемелерді арттырса, әрбір банк жаңа депозиттер бойынша өзгерістерді көтеруге, өзгеріссіз қалдыруға немесе тіпті неғұрлым төмен мөлшерлемемен депозиттерді қабылдауды бастауға құқылы. Барлығы банк саясатына және оның қаржыландыру қажеттіліктеріне байланысты.  

Егер ҚДКБҚ ең жоғары мөлшерлемелерді төмендетсе, келесі айдың басынан бастап жаңа депозиттер бойынша мөлшерлемелер жаңа ең жоғары мөлшерлемелер шегінде болады.

Банк салымшылары – жеке тұлғалар мен дара кәсіпкерлер - депозиттерді сақтандыру қажеттілігінен босатылған. Сіздің ақшаны сақтауға құқықтарыңызды заң қорғайды.  

Қазақстанда заңның орындалуын және салымшылардың құқықтарын қорғауды Қазақстанның депозиттерге кепілдік беру қоры қамтамасыз етеді. Егер банк лицензиядан айырылса, ҚДКБҚ оның салымшылары алдындағы міндеттемелерді өзіне қабылдайды және депозиттер мен олар бойынша пайыздарды – кепілдіктің ең жоғары сомасы шегінде өтейді.

Бұл теңгемен екі жылға, толықтырылмайтын және ішінара мерзімінен бұрын алынбайтын жинақ салымдары. Мұндай депозиттерді күнделікті қажеттіліктерге жұмсалмайтын жинақ ақшасы бар салымшылар немесе нақты ақша қашан керек болатыны белгілі болған жағдайда таңдайды.

Екі жылға ақшаны орналастыру міндетті емес: банктер екі жылдық салымдарды жарнамалайды, себебі олар бойынша ең жоғары мөлшерлеме. Банктерде бір айға, сондай-ақ ұзақ мерзімге – мысалы, үш жылға ұсыныстар бар. Әдетте, ең жоғары мөлшерлемелер толықтырусыз ұзақ мерзімді салымдар бойынша.

Қолма-қол ақша беруді тоқтата тұру қор үшін міндеттемелер туғызбайды: осы сәтте банк басшылығы мен акционерлері шешім қабылдауы тиіс.