Жиі қойылатын сұрақтар

Бұл әдетте жинақ салымдар. Үстіне қосымша ақша салуға және мерзімінен бұрын жартылай ақша алуға болмайды. Тек толығымен ғана алуға болады. Бұл жағдайда салым жабылады. Сәйкесінше банк Сізге салым бойынша сыйақы мөлшерлемесін 0,1 пайыздан аспайтын көлемде береді. Белгілі бір мақсаттарға арналған мұндай ұзақ мерзімді салымдарды күнделікті шығындарына жетіп артылатын ақшасы бар адамдар таңдайды.

Жоқ, депозиттерді тек банктер ғана қабылдайды.

Қор 2025 жылдың қаңтарынан бастап салымдар топтары мен мерзімдері бойынша ай сайынғы орташа өлшемді нарықтық сыйақы мөлшерлемелерін жариялайды. Бұл ақпарат депозит нарығының қатысушылары мен мүдделі тұлғаларға жеке тұлғалардың депозиттері бойынша мөлшерлемелердің нарықтық деңгейінің эталоны ретінде, сондай-ақ аналитикалық мақсаттар үшін пайдалануға арналған.

2025 жылдың наурыз айына дейін Қор жеке тұлғалар депозитері бойынша ең жоғары пайыздық мөлшерлемелерді де жариялады. Сонымен бірге, 2024 жылдың қаңтарынан бастап Қор көптеген банктер үшін ең жоғары мөлшерлемелерді белгілеуді тоқтатты, ал 2025 жылдың наурызынан бастап барлық банктер үшін ең жоғары мөлшерлемелерді алып тастады. Тиісінше, 2025 жылдың наурыз айынан бастап Қор теңгедегі депозиттер бойынша ең жоғары мөлшерлемелерді белгілемейді және жарияламайды.

Бұл туралы салымды таңдаған кезде банк маманынан сұрауыңыз керек. Өйткені банктердің барлығы бірдей мұндай – толықтыруға болатын жинақ салымдарды қабылдай бермейді.

Жинақ салымдары толықтыруға болатын және толықтырусыз болып бөлінеді. Салым талаптары, оның ішінде толықтыру құқығының болуы немесе болмауы банктік салым шартында айқындалады.

Қор салымшыларға жасалатын келісімнің барлық шарттарын барынша мұқият зерделеуді ұсынады. Банк салымының негізгі талаптары шарттың басында кестелік нысанда көрсетіледі және шарттың жасалыну түріне қарамастан (қағаз жеткізгіште/электрондық форматта) банктік салымды және/немесе банктік шот шартын жасасқанға дейін клиенттің олармен танысқаны туралы жазбаша растауды талап етеді.

Жинақ салым – мерзімі аяқталғанша алынбаса жоғары табыс әкеледі. Бұл – мақсатты салым. Мысалы, сол арқылы ипотека бойынша алғашқы салымға, балаларға білім беруге, үйге күрделі жөндеу жүргізуге ақша жинауға болады. Тәуекелі төмен, «құнсызданып кетеді» деп уайымдамайсыз.

Сыйақы мөлшері нақты белгіленген. Оның үстіне бұл салым бойынша кепілдік берілген шекті сома – 20 миллион теңге.

Есесіне салымды мерзімінен бұрын алуға болмайды. Сондықтан салымшы жинақ салымды ашқанда мерзімінен бұрын жартылай да толғымен де алмау жөнінде өзіне міндеттеме алады.

Әрине, жинақ салымыңызды ала аласыз. Бірақ сыйақыдан айырыласыз әрі уақыттан ұтыласыз. Біріншіден, банк шотқа қанша ақша салсаңыз, сонша ақшаңызды қайтарып береді. Бірақ жинақталған пайыздар берілмейді. Берілсе де ол жылына 0,1 пайыздан аспайды. Екінші, «ақшамды аламын» деп банкке хабарлағаннан кейін кемінде 30 күнтізбелік күн күту керек. Осылайша жинақ салымды мерзімінен бұрын алуға болмайды. Алсаңыз толығымен беріледі. Сөйтіп шот жабылады.  

Ондай банктер жоқ. Жинақ салымдар бойынша қызмет көрсетудің жалпы шарттары, оның ішінде мерзімінен бұрын ақша алу жағдайы Азаматтық кодексте көрсетілген. Сондықтан мерзімінен бұрын ақша алуға қатысты талаптар барлық банктер үшін ортақ.

Депозиттен керек кезінде мерзімінен бұрын ақша алып тұру үшін толықтыруға және мерзімінен бұрын ақша алуға шектеу қоймайтын салымды таңдау қажет. Мұндай үйреншікті, қарапайым салым қомақты табыспен қамтамасыз етпесе де ақшаңызды инфляциядан қорғайды. Бұл салымның сыйақы мөлшерлемесі салымның мерзімі аяқталғанша сақталады. Бірақ ақша керек болса, мерзімінен бұрын ала беруге болады.

Сондықтан «ыңғайлы», «жеңіл» немесе «шектеусіз ақша ала беруге болады» деген сипаттамасы бар салымдарды таңдаңыз.

Банктер өздерінің депозиттік өнімдері бойынша пайыздық мөлшерлемелерді өз бетінше белгілейді, сәйкесінше, мөлшерлемелер әр банкке, тіпті бірдей депозиттер түрлері үшін де әртүрлі болуы мүмкін.

Әдетте, мерзімді және жинақ салымдары бойынша сыйақы мөлшерлемесі мерзімсіз салымдарға қарағанда жоғары. Жоғары пайыздық мөлшерлеме мерзімінен бұрын алу бойынша шектеулердің орнын толтырады. Банктерде үш айдан екі жылға дейін немесе одан да көп мерзімге толтырумен немесе толықтырусыз мерзімді салымдар ашуға болады. Мұндай депозиттердегі ақшаны толық немесе ішінара мерзімінен бұрын алуға болады, бірақ бұл жағдайда сыйақы төмен мөлшерлеме бойынша төленеді. Демек, бұл салым да, ең дұрысы, келісімде көрсетілген бүкіл мерзімге ақшаны алусыз сақтауға арналған.

Капиталданатын салымдарда ақша тезірек көбейеді. Мысалы, ай сайын капиталданатын салым бойынша банк ағымдағы айда есептелген пайызды салым сомасына қосады. Ал келесі айдағы пайыздар өткен айдағы пайыз есебінен ұлғайған салым сомасына қосылады. Салым мерзімі аяқталғанша осылай жалғаса береді. Айта кетелік, күн сайын, ай сайын және үш ай сайын капиталданатын салымдар бар.

Мұндай салымның түпкі табыстылығы жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесі – ЖТСМ ретінде белгіленеді.
Егер пайыздарды алмайтын болсаңыз, салымыңызға осы сома есептеледі. ЖТСМ-ды тауып, салыстыру оңай: банктер бұл көрсеткішті әдетте жарнамада және интернет бетінде депозиттерін сипаттағанда қолданады.

Кейбір салымшылар пайыздары бөлек шотқа немесе карточкаға түсіп отыратын салымдарды таңдайды. Капиталданбайтын салымның табыстылығы атаулы сыйақы мөлшерлемесі ретінде белгіленеді. Мысалы, егер Сізге пайызы ай сайын карточкаңызға түсіп отыратын салым керек болса, банк сайтынан атаулы сыйақы мөлшерлемесін іздеп тауып, оны салым сомасына көбейтіп, 12-ге (айға) бөліңіз – әр айдың соңында осындай сомаға қол жеткізе аласыз.

Егер депозитіңізді толықтырғыңыз келсе, болашақ пайыздық төлемдерді есептеу үшін банк сайтындағы калькуляторды пайдаланыңыз.

Бұл аты айтып тұрғандай, депозитіңізді Сіздің қатысуыңызсыз автоматты түрде ұзарту деген сөз. Ұзарту мүмкіндігі және тіпті қанша рет ұзартылатындығы, мысалы, бір, үш немесе бес ретке дейін ұзарту мүмкіндігі банк салымы шартында қарастырылған. Салымның мерзімі аяқталған соң, салымшы оны алмаса, банк салымды бұған дейінгі мерзімге қайта ұзартады.

Мерзімі ұзартылмаған және салымшы уақтысында талап етпеген салымды ұзарту қарастырылған ба және бұл ретте ақша салымшыға қалай қайтарылады, – міне, бұл сұрақтардың барлығы салымыңызға тиесілі шарттың талаптарында айқын көрсетілген. Ол сондай-ақ банктің ресми сайтында немесе мобильді қосымшасында жариялануы мүмкін.

Салымды келесі мерзімге ұзарту барысында сыйақы мөлшерлемесі өзгеруі мүмкін. Егер банк бұл сәтте осындай жаңа салымдарды жоғары немесе төмен пайызбен қабылдап жатса, онда Сіздің салымыңыздың сыйақысы да өзгереді.

Кейбір банктерде салымның автоматты түрде ұзартылғаны керек-керек еместігін таңдауға мүмкіндік бар. Кейбір банктерде автоматты түрде ұзарту қарастырылмаған – бұл жағдайда салым мерзімі аяқталған соң, банк салым сомасын сыйақысымен бірге ағымдағы шотқа аударады. Ал басқа банктерде салым мерзімін автоматты түрде ұзарту - шарт талабы. Бұл жағдайда салым мерзімі аяқталатын күні банкке жүгінуіңіз керек: егер үлгермесеңіз, салымыңыз ұзартылып қойылса, ақшаңызды тек 30 күннен кейін ғана ала аласыз.

Сондықтан салымыңыздың мерзімі аяқталатын күні банкке баратыныңызды алдын ала жоспарлаңыз. Бұл күні депозитіңізді жауып, ақшаңызды кассадан немесе басқа банктегі шотыңызға аудару арқылы ала аласыз. Соңғы жағдайда – өтінішіңізде сол шотыңыздың 20 санды жеке IBAN нөмірін көрсетіңіз. Егер ірі көлемде ақша алатын болсаңыз бұл туралы банкті алдын ала ескертіңіз.

Қор мамандары Сізге депозиттерге кепілдік беру, есептелген сыйақы немесе депозиттер бойынша қызмет көрсету мәселелері жайында ақыл-кеңес беруге қашанда дайын. Бірақ банкпен арадағы дауды өз бетіңізбен ғана шеше аласыз.

Банктің байланыс орталығына хабарласаңыз немесе Басқарма төрағасына не болмаса филиал директорының атына хат жазып, оны банктің жергілікті филиалының кеңсесіне тапсырыңыз. Банк Сізге 15 күн ішінде ресми түрде жауап береді. Банктің мекенжайын, қажетті деректемелерін және басқа да керекті апараттарды оның ресми сайтынан іздеңіз.

Егер банк көмектесе алмаса немесе жауабына көңіліңіз толмаса, Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің жергілікті қоғамдық қабылдауына жазылыңыз. Байланыс телефондары www.gov.kz сайтында.

Банк салымшылары – жеке тұлғалар мен дара (жеке) кәсіпкерлер өз депозиттерін сақтандыру міндетінен босатылған. Ақшаңыздың сақталуына қатысты құқыңыз заң жүзінде қорғалған.

Қазақстанның депозиттерге кепілдік беру қоры салымшылардың құқықтары мен мүдделерінің қорғалуын және заңның орындалуын қамтамасыз етеді. Егер банк лицензиясынан айырылса, Қор банк салымшылары алдындағы міндеттемелерді өз жауапкершілігіне алып, депозиттер мен сыйақыларды кепілдік берілген ең жоғары сома көлемінде өтейді.

Салымшылардың депозиттер бойынша өтем алу құқығы және банктердің депозиттерге міндетті кепілдік беру жүйесіне қатысу міндеттемесі «Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы» Заңда (61–1 бап) бекітілген.

Бұл туралы «Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банктерінде орналастырылған депозиттерге міндетті кепілдік беру туралы» Заңынан толыққанды оқып білуіңізге болады. Бұл Заңда әр түрлі депозиттер бойынша кепілдік берілген ең жоғары сомалар, төлем мерзімі, Қордың жұмыс істеу қағидалары және төлемдерді қаржыландыру көздері жазылған.

Барлық заңдар online.zakon.kz және Әділет министрлігінің adilet.gov.kz. сайттарында қолжетімді.

Әрбір депозит түрі үшін ҚДКБҚ артық ақша төленбейтін кепілдіктің максималды сомасы белгіленген:

• теңгемен жинақ салымдары бойынша – 20 миллион теңгеден артық емес;
• жинақ салымынан басқа, теңгемен барлық депозиттер бойынша - 10 миллион теңгеден артық емес;
• шетел валютасындағы депозиттер бойынша-5 миллион теңгеден артық емес.

Депозитордың бір банктке бірнеше түрлі кепілдік берілген депозиттері бар болса, ҚДКБҚ олар бойынша депозиттің әр түріне жеке белгіленген кепілдік берілген өтемнің максималды мөлшері шегінде жиынтық кепілдік берілген өтем төлейді, алайда, бұл сома 20 миллион теңгеден аспайды.

ҚДКБҚ өтемді банк лицензиясынан айрылған күндегі есептелген сыйақы бойынша төлейді. ҚДКБҚ шетел валютасымен салынған салымдар бойынша өтемді банк лицензиясынан айырылған күндегі валюта айырбасының нарықтық бағамы бойынша теңгемен есептейді және төлейді.

Сыйақы да қорғалады! ҚДКБҚ максималды сома шеңберінде банк лицензиясынан айырылған күнге дейін есептелген сыйақыға кепілдік береді. Аталған норма 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап енгізілген және қолданылады..

Теңгелік салымдармен қатар банк шотындағы және төлем карточкасындағы ақшаларға, тұрғын үй құрылысы жинақ жүйесіндегі салымдар мен мемлекет тарапынан AQYL сыйлықақысы қарастырылған білім беру жинақтау салымдарына 10 миллион теңге көлемінде кепілдік беріледі.

ҚДКБҚ жеке тұлғалардың депозиттерін қабылдау, банк шоттарын ашу және жүргізу лицензиясын алған кез келген банктегі депозиттерге кепілдік береді. Тек ислам банкі жүйесіндегі салымдарға Қор кепілдігі қолданылмайды.

ҚДКБҚ әр түрлі банктерде ашылған депозиттер бойынша жеке-жеке кепілдік береді.

Егер бір қатысушы банкте түрі мен валютасы әртүрлі бірнеше депозит ашылған болса, онда барлық депозиттер бойынша соманың жиынтық қалдығына кепілдік беріледі, дегенмен, депозиттің жекелеген түрі бойынша шекті мәндерді ескеріп, кепілдік берілген өтемнің максималды сомасы – 20 млн теңгеден аспайды.

Ірі соманы қауіпсіздікте сақтау үшін ең жоғары кепілдік сомасы шегінде немесе тіпті аз мөлшерде, қормен әр түрлі банктерде ақша орналастыру мүмкіндігін қарастырыңыз.

ҚДКБҚ заң бойынша депозиттерді кепілдік берілген ең жоғары сома көлемінде ғана өтейді. Кепілдік берілген сомадан артық ақша банктің активтері мен мүліктерін сатудан түскен ақша есебінен өтеледі. Бұл міндеттеме банктің тарату комиссиясына жүктеледі. Комиссия банкті еріксіз тарату туралы сот үкімі заңды күшіне енген күні тағайындалады. Ақша кезекпен беріледі. Заң бойынша салымшылар артық ақшаларын төртінші кезекпен алады.

Кепілдік берілген сомадан артық ақшаны алу үшін тарату комиссиясына өтініш беру керек. Өтініш беру мерзімі – тарату комиссиясы құрылғаннан кейін - 2,5 ай. Өтініш беру тәртібі, байланыс телефондары мен мекенжай бойынша деректер лицензиясынан айырылған банк пен Қор сайтында жарияланады. Ал тарату комиссиясы банк филиалдары орналасқан мекенжайларда орналасады.

ҚДКБҚ дара кәсіпкерлер мен шаруа және фермер қожалықтары субъектілерінің депозиттері мен шоттарына – жеке тұлғалармен тең кепілдік береді. ҚДКБҚ заңды тұлғалардың салымдары мен шоттарына кепілдік бермейді.

Жоқ: ҚДКБҚ бір ғана міндеті - банкке сеніп салынған ақшаны, аталған банк лицензиясынан айрылған жағдайда қайтаруды қамтамасыз ету.
Валюталық тәуекелдерді салымшы өзі көтереді.

Банк барлық банктік операцияларды жүргізу лицензиясынан айырылған жағдайда, ҚДКБҚ банк депозиторларының алдында міндеттемелер қабылдайды. Банктің лицензиясын Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі қайтарып алады. Осындай ақпарат сол күні теледидарда, интернетте және әлеуметтік желілерде пайда болады. Ресми дерек көзі – Агенттік және ҚДКБҚ сайттары. Кепілдік берілген өтем банк лицензиясынан айырылған күннен бастап 35 жұмыс күнінен аспайтын мерзімде төленеді.

Кепілдік берілген өтемді төлеу агент банктер арқылы жүзеге асырылады. Кепілдік берілген өтемді төлеуге өтінішті депозиторлар (банк шоттарының, төлем карточкаларының және депозиттердің иелері) қағаз жеткізгіште береді. Кепілдік өтемді төлеу сіз растайтын құжаттарды қоса бере отырып, төлемге өтініш берген күннен бастап 5 жұмыс күнінен кешіктірілмей жүзеге асырылады. Агент банктер төлемді мынадай тәсілдермен жүзеге асырады: қолма-қол ақша, басқа банктегі банк шотына ақша аудару, агент банкте депозит ашу.

ҚДКБҚ кепілдік берілген өтемді төлеуді жүзеге асыратын агент банктердің тізімін ұсына отырып, төлемнің басталғаны туралы салымшыларды хабардар етеді. Агент банкке кепілдік берілген өтемді төлеу үшін төлем басталған күннен бастап бір жыл бойы өтініш беруге болады.

Әдетте, салымшы өз депозиті бойынша өтем алу үшін тікелей жүгінетін болса, өтінішті толтыру және оған қол қоюдан басқа, жеке басын куәландыратын құжаты болса жеткілікті.

Қосымша құжаттарды тапсыру қажет болатын басқа да жағдайлар орын алуы мүмкін, мысалы, ақшаны сенім білдірілген тұлға, кәмелетке толмаған балалардың атына ашылған салымдар бойынша ата-аналар, мұрагерлер алған жағдайда немесе тегі, азаматтығы өзгерген кезде қосымша құжаттарды ұсыну талап етіледі. Бұл ретте ҚДКБҚ да, агент банк те салымшыларға әрбір жеке жағдай бойынша, оның ішінде ҚДКБҚ байланыс орталығы (1460) арқылы консультация беруге дайын. Сондай-ақ салымшы Қор сайтында қажетті ақпаратпен: кепілдік берілген өтемді алуға арналған құжаттар тізімімен өз бетімен таныса алады.

Жоқ. Агент банктер салымшыларға таңдаудың бірнеше нұсқасын ұсынады. Төлемді қолма-қол ақша түрінде кассадан алуға, қолданыстағы шотқа, депозитке немесе карточкаға қолма-қол ақшасыз аударым жасауға немесе агент банкте жаңа шот не болмаса депозит ашуға болады.

Иә, агент банк өтінішті сенімхат бойынша да қабылдай алады. Сенім білдірілген тұлға агент банкке жеке басын куәландыратын құжатпен жүгініп, өтініш толтыруы керек. Сондай-ақ Қазақстан Республикасы Азматтық кодексінің 167-бабына сәйкес сенімхат ұсынады. Ақша өтініш берушінің таңдауы бойынша қолма-қол ақша/қолма-қол ақшасыз әдістерімен беріледі.

Иә, агент банк өтінішті сенімхат бойынша да қабылдай алады. Сенім білдірілген тұлға агент банкке жеке басын куәландыратын құжатпен жүгініп, өтініш толтыруы керек. Сондай-ақ Қазақстан Республикасы Азматтық кодексінің 167-бабына сәйкес сенімхат ұсынады. Ақша өтініш берушінің таңдауы бойынша қолма-қол ақша/қолма-қол ақшасыз әдістерімен беріледі. .

Егер банк лицензиясынан айырылған болса, банк заңнамасы депозиторлардың барлық депозиттерін басқа банкке беру мүмкіндігін қарастырады. Бұл банк кепілдіктің максималды сомасы қандай екендігіне қарамастан, депозиттерді толық көлемде қабылдайды. Депозиттерді беру туралы шешім банкті лицензиясынан айыру күнінен бастап алғашқы 20 жұмыс күні ішінде қабылдануы мүмкін. Егер мұндай шешім қабылданбаса немесе уәкілетті орган оны мақұлдамаса, онда лицензиясынан айырылған банктің салымшыларымен депозиттерге кепілдік беру қоры есеп айырысады.

Кепілдік берілген өтемді төлеу мерзімінің қашан аяқталатындығын қалай қадағалауға болады?    Өтем төлеу мерзімі аяқталуға 30 жұмыс күні қалғанда Қор салымшыларға өтем төлеу аяқталатын күн және төлем мерзімі ішінде талап етілмеген өтем сомаларын БЖЗҚ-ға аударатыны туралы БАҚ және өз сайты арқылы құлағдар етіп, ақпарат жариялайды.Төлем мерзімі аяқталатын күн туралы ақпаратты байланыс орталығының 1460 нөмірі және агент банктер арқылы білуге болады.

Кепілдік берілген өтемді төлеу мерзімі аяқталған соң, талап етілмеген өтем сомалары күнтізбелік 30 күн ішінде  Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында (БЖЗҚ) депозитордың атына ашылған, ерікті зейнетақы жарналарын есепке алуға арналған жеке зейнетақы шотына ерікті зейнетақы жарналары ретінде аударылады.

Жоқ, керек емес. Талап етілмеен өтем сомаларын БЖЗҚ-ға аудару заңда қарастырылған. Бұл ретте өтем төлеу мерзімі аяқталуға 30 жұмыс күні қалғанда Қор салымшыларға өтем төлеу аяқталатын күн және талап етілмеген өтем сомаларын БЖЗҚ-ға аударатыны туралы БАҚ және өз сайты арқылы хабарлайды.

Төлем мерзімі өткеннен кейін күнтізбелік 30 күн ішінде кепілді өтемнің талап етілмеген сомасы депозитордың атына ашылған, ерікті зейнетақы жарналарын есепке алуға арналған жеке зейнетақы шотына:
1) депозиторлар тізіліміндегі депозитордың дербес деректерінің (ЖСН, ТАӘ, туған күні) жеке тұлғалар туралы ақпаратты тіркеу мен сақтаудың бірыңғай жүйесіндегі жеке тұлғаның дербес деректеріне (ЖСН, ТАӘ, туған күні) сәйкес келген, сондай-ақ депозитордың жеке басын куәландыратын қолданыстағы құжат болған;
2) депозитордың БЖЗҚ-да міндетті зейнетақы жарналары және (немесе) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары және (немесе) ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы жинақтары бар жеке зейнетақы шоты болған жағдайларда аударылады.

Қазақстан Республикасының екiншi деңгейдегі банктерiнде орналастырылған депозиттерге мiндеттi кепiлдiк беру туралы» ҚР Заңына сәйкес депозитордың талап етпеген өтем сомасы төлем мерзімі аяқталған соң, күнтізбелік 30 күн ішінде Қордан БЖЗҚ-ға аударылады. Ақшаның БЖЗҚ-ға аударылып, зейнетақы шоттарына есептелетіндігі туралы ақпарат БАҚ-та, Қордың және БЖЗҚ сайтында жарияланады.

Депозитордың талап етпеген өтем сомасы оның БЖЗҚ-да міндетті зейнетақы жарналары және (немесе) міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары және (немесе) ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы жинақтары бар жеке зейнетақы шоты болған жағдайларда аударылады. Егер БЖЗҚ-ның ақпараттық жүйесінде жеке тұлғаның ерікті зейнетақы жарналарын есепке алу бойынша жеке зейнетақы шоты ашылған болса, талап етілмеген өтем сомасы осы шотқа аударылады. Егер мұндай шот жоқ болса, онда ол депозитордың қатысуынсыз автоматты түрде ашылады.

Бұл үшін депозитор кепілді өтемді алу мақсатында агент банкке өтінішті қағаз жүзінде уақтылы (төлем мерзімі аяқталғанға дейін) тапсыруы қажет. Өтінішті салымшылардың өздері де үшінші тұлғалар да (салымшылардың заңды өкілдері, мұрагерлері және басқа да құқық иеленушілері) бере алады. Кепілді өтем төлеуді жүзеге асыратын агент банктердің бөлімшелері туралы ақпаратты сол агент банктердің сайттарынан білуге болады.

Қазақстан Республикасының екiншi деңгейдегі банктерiнде орналастырылған депозиттерге мiндеттi кепiлдiк беру туралы» ҚР Заңына сәйкес депозитордың талап етпеген өтем сомасы төлем мерзімі аяқталған соң, күнтізбелік 30 күн ішінде Қордан БЖЗҚ-ға аударылады. Ақшаның БЖЗҚ-ға аударылып, зейнетақы шоттарына есептелетіндігі туралы ақпарат БАҚ-та, Қордың және БЖЗҚ сайтында жарияланады.

Төлем мерзімі аяқталған соң, көзделген мерзім ішінде кепілді өтемді төлеуге өтініш беруге кедергі келтірген нақты мән-жайлардың бірі болған жағдайда депозитор кепілдік берілген өтемді алуға құқылы. Мұндай мән-жайларға (дәлелді себептерге): депозитордың әскери қызметке кіруі, Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде болуы, депозитордың мұрасын қабылдау және мұраны иемденуге немесе ашуға байланысты өзге де себептер, депозитордың бас бостандығынан айыру орындарында болуы және сот анықтаған өзге де мән-жайлар жатады. Бұл тізім заң тұрғысында бекітілген.

Төлем мерзімі аяқталған соң, депозитор кепілдік берілген өтемді алу үшін жазбаша өтінішпен және дер кезінде өтініш беруге кедергі келтірген дәлелді себептердің бірін растайтын құжаттармен бірге Қорға жүгінеді. Мысалы, кепілдік берілген өтемді төлеу мерзімі барысында депозитордың Қазақстаннан тыс жерде болуын немесе әскери қызмет атқарғандығын растайтын құжаттар.

Иә, егер депозитордың талап етпеген өтем сомасы БЖЗҚ-ға аударылған болса, оны төлеу жөніндегі өтініш Қорға қағаз жүзінде толтырылып, табыс етіледі. Депозитор өтінішпен бірге жеке басын куәландыратын құжатын және кепілді өтемді төлеу мерзімі барысында өтініш беруге кедергі келтірген дәлелді себептерін растайтын құжаттарды міндетті түрде қоса ұсынады.

Барлық банктік операцияларды жүргізу лицензиясынан айырылған банктің депозиторы кепілді өтемді төлеу басталған күннен бастап, 1 жыл ішінде агент банкке (қағаз жүзінде) өтініш бере алады. ҚДКБҚ өтінішті ол келіп түскен күннен бастап, 5 жұмыс күні ішіндей қарайды. Өтемді төлеу басталған күннен бастап бір жылдан кейін, ҚДКБҚ депозиторлардың талап етпеген өтем ақшаларын олардың БЖЗҚ-да ашылған, ерікті зейнетақы жарналарын есепке алуға арналған жеке зейнетақы шоттарына аударады. Бұл ретте кепілді өтемді төлеу мерзімі барысында өтініш беруге кедергі келтірген дәлелді себептері болған жағдайда, депозиторлар төлем мерзімі аяқталғаннан кейін де (олардың талап етпеген ақшалары зейнетақы шотына аударылып кетсе де) ҚДКБҚ-ға қағаз жүзінде өтініш беруге құқылы.

Иә, бар. ҚДКБҚ дәлелді себептер бойынша өтініштерді мына мерзімдерге дейін қабылдайды:  
1) банк бойынша тарату үдерісі толығымен аяқталғанға дейін, яғни банкті мәжбүрлеп тарату туралы мәліметтер Бизнес-сәйкестендіру нөмірлерінің ұлттық тізіліміне енгізілген күнге дейін немесе  
2) Әлеуметтік кодекске сәйкес (қаражат салымшының зейнетақы шотына аударылған жағдайда) салымшының зейнетақы қорынан ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы төлемдерін алу құқығы басталғанға дейін.