Депозит бойынша кепілдікті қалай есептеу керек

Қор жинақталған сыйақыны, жеке тұлғалар мен жеке кәсіпкерлердің Қазақстанның бүкіл банктеріндегі (ислам банктерінен басқа) ағымдағы шоттары мен төлем карточкаларындағы ақшаларды ескере отырып салымды кепілдендіреді.

Депозиттің түріне және валютасына байланысты кепілдіктің мынадай мөлшерлері көзделген:

• 15 миллион теңге – жинақ салымы мен ұлттық валюта бойынша;
• 10 миллион теңге – жедел және жедел емес салымдар, талап еткенге дейінгі салымдар, ұлттық валютадағы ағымдағы шоттар мен төлем карточкалары бойынша;
• 5 миллион теңге – шетел валютасындағы салымдар мен шоттар бойынша.

Әр түрлі банктерде – депозиттерді кепілдендіру жүйесіне қатысушыларда орналастырылған депозиттер жеке кепілдендіріледі.

2018 жылғы шілдеден бастап бір банкте түрлері және валютасы бойынша әртүрлі бірнеше депозиттер орналастырылған салымшылар үшін кепілдендірудің жалпы сомасы ұлғайтылды. 15 миллион теңгеге дейінгі кепілдік:

• бір банкте теңгедегі және шетел валютасындағы депозиттері бар (депозиттердің жалпы сомасына қарамастан, шетелдік валютадағы депозиттер бойынша өтемақының ең үлкен сомасы эквивалентпен 5 миллион теңгені құрайды),
• бір банкте жинақ салымы және теңгедегі депозиттің кез келген басқа түрі: жедел және жедел емес салымдары, талап еткенге дейінгі салымдары, ағымдағы шоттары мен төлем карточкалары бар,
• бір банкте бірнеше жинақ депозиттері бар салымшылар үшін көзделген.

Қалған жағдайларда бір салымшының бір банкке орналастырылған бірнеше депозиттері бойынша кепілдіктің жалпы сомасы бұрынғысынша қалды:

• егер бір банкте жинақ депозитінен басқа теңгедегі бірнеше депозит орналастырылған болса, кепілдіктің жалпы сомасы 10 миллион теңгені құрайды,
• егер бір банкте шетел валютасындағы депозиттердің кез келген түрі орналастырылған болса, кепілдіктің жалпы сомасы эквивалентпен 5 миллион теңгені құрайды.

Шетел валютасындағы депозиттер бойынша өтеу сомасы соттың банкті мәжбүрлі тарату туралы шешімі заңды күшіне енген күнгі белгіленген бағам бойынша теңгемен төленеді.

Мысалдар

1. Салымшыда бір банкте 10 миллион теңге сомасына жинақ салымы орналастырылған және жыл басынан бері 1,3 миллион теңге сыйақы жинақталған. Салым сыйақымен қоса толық сомаға – 11,3 миллион теңгеге кепілдендіріледі.

2. Салымшыда 11 миллион теңгеге жедел емес салым ашылған. Кепілдіктің ең үлкен сомасы 10 миллион теңгені құрайды, 1 миллион теңге – кепілдендірілмейді.

3. Салымшыда банкте теңгемен 8 миллион теңгеге салым және 8 миллион теңгеге эквивалентті сомаға АҚШ долларында (21 620 АҚШ доллары) ағымдағы шот ашылған. Қор қаражатынан өтеу сомасы 13 миллион теңгені құрайды: 8 миллион теңге – теңгедегі салым бойынша және 5 миллион теңге – шетел валютасындағы ағымдағы шот бойынша.

4. Салымшыда банкте 2 миллион теңге жинақталған сыйақысымен 13 миллион теңге сомасына теңгеде жинақ салымы ашылған. Оның жұбайы осы банкте 15 миллион теңге сомасына теңгеде жинақ салымын ашқан. Бұл отбасының депозиттер бойынша кепілдігінің жалпы сомасы 30 миллион теңгені құрайды, өйткені әрбір салымшының депозиті туысқандықтарына қарамастан жеке кепілдендіріледі.